چگونه مثل برترین سرمایهگذار دنیا فکر کنیم و هوش مالی خود را بالا ببریم (1)
وارن بافت از نوابغ سرمایهگذاری و ثروتمندترین سرمایهگذار جهان، با هوش مالی سرشار است. بافت به شایستگی لقب باهوش اوماها یا دانشمند اوماها را با خود به یدک میکشد. ثروت بافت بالغ بر 50 میلیارد دلار تخمین زده میشود. وارن بافت هرچند در میان 100 مرد برتر تأثیرگذار مجله تایمز قرار دارد، اما در عین حال کوشیده است مردی فروتن و خیرخواه باشد. از همینرو سرمایهگذاریهای بسیاری را در فعالیتهای بشردوستانه انجام داده است. تا جایی که نزدیک به 80 درصد از ثروت خود را در اختیار بنیاد خیریه بیل گیتس قرار داد.
او فعالیتهای تجاری خود را از دستفروشی نوشابه و روزنامه در کنار خیابان آغاز کرد و در نهایت به میلیاردری خودساخته تبدیل شد. وارن بافت مردی آیندهنگر است و عمده ثروت خود را مرهون همین مهارت است. به طور حتم نوع تفکر وارن بافت متفاوت از دیگر همقطاران او است. به همین دلیل تصمیم گرفتم تا در این یادداشت نکاتی را از زبان وارن بافت با همراهان در میان بگذارم.
درس اول : راه درست را انتخاب کن
- کاری را انجام بده که در آن سررشته داری
"خیلی چیزها هستند که من از آن سر در نمیآورم، بنابراین سعی میکنم تا خود را از آنها دور کنم."
همگی ما مجموعهای از شایستگیها و استعدادهای گوناگون هستیم. بافت به نوبه خود تشخیص داد که استعداد او در سرمایهگذاری است. پس از آن تمام هم و غم خود را روی این استعداد گذاشت که خود نام چرخه شایستگی را بر روی آن گذاشته است. ما نیز باید همینکار را انجام دهیم و با شناخت و ارزیابی استعدادهای خود، روی پرورش آنها اقدام کنیم. بافت تأکید بسیاری بر صبر و بردباری دارد. او میگوید که "تفاوتی ندارد که چه میزان استعداد و یا زمان صرف کار کنی. بعضی چیزها فقط زمان میخواهند، همانطور که نمی توان یک ماهه صاحب فرزند شد". وارن بافت در مهندسی شکست تبحر زیادی دارد. او در نقل قولی میگوید: "به شخصه اشتباهات فراوانی را مرتکب شدهام و به طور قطع در آینده هم همینطور خواهد بود و باز هم اشتباه خواهم کرد. چرا که این هم قسمتی از بازی است، تنها کافی است که ایمان داشته باشیم که کارهای درست بر اشتباهات ما غلبه میکنند."
- اشتیاق درونی خود را یافته و تابع آن باشید.
"کاری را انجام دهید که به انجام آن مشتاقید. اگر چنین کنید، کسی نمیتواند در مقابلتان قد علم کند و یا در رقابت از شما پیشی گیرد."
ساختار روانی و جسمانی انسانها بهگونهای است که بر اساس یافتههای عصبشناسان، زمانی که او کاری را که به آن مشتاق است به پایان میبرد، انرژی بیشتری به نسبت وقتی دارد که تازه کار را شروع کرده است. بافت هیچگاه از کار خود خسته و دلزده نشد، چون از صمیم قلب به کار خود ایمان داشت و به آن علاقهمند بود. او میگوید که هر صبح که بیدار میشوم، به انجام کارهایی میپردازم که آنها را دوست دارم. این نکته را بارها شنیدهاید که اشتیاق مقدمهی موفقیت و مهر تأئیدی بر آن است و ثروت زائیدهی شور و اشتیاق است. به قول وارن بافت "بدون اشتیاق، انرژی ندارید و بدون انرژی، گویی که هیچ ندارید".
- بدان که چه زمان باید کشتی را ترک کنی
"اگر خود را در کشتی در حال غرق شدن دیدی، بهتر است تا انرژی خود را صرف تغییر آن کنی، تا اینکه وقت خود را برای پوشاندن درزها اتلاف کنی. اینگونه با عقل سلیم بیشتر جور درمیآید."
هر کسبوکاری بالاخره با سختی و چالش روبرو میشود. همانگونه که تمام قایقها روزی سوراخ میشوند و آب در آنها میافتد. هرگز نباید اجازه دهید کسبوکارتان تنها به دلیل ندانمکاریها و عدم پیشبینی از بروز مشکلات، غرق شود. اما اگر مدل کسبوکارتان به بنبست رسیده، به جای صرف وقت برای اصلاح آن، بهتر است که به دنبال مدل بهتری برای تجارت باشید.
وارن بافت یک آیندهاندیش تمام عیار است. او میگوید: من همواره به دنبال کسبوکارهایی میگردم که بتوانم چهره 10 یا 15 یا 20 سال آینده آن را پیشبینی کنم. این بدان معنا است که به دنبال کسبوکارهایی باشیم که در آینده کمابیش عملکردی مشابه یا بهتر از آنچه اکنون دارند داشته باشند. با این تفاوت که بزرگتر شده باشند و در سطح جهانی عمل کنند.
درس دوم: سادگی پیشه کنید
- به قول شاعر "تا توانی در جهان ساده و یک رنگ باش/قالی از صدرنگ بودن زیر پا افتاده است"
حقیقت این است که ساده بودن، ساده دیدن، ساده گفتن، و سادگی، نه تنها ساده نیست، بلکه پیچیدگیهای بسیاری دارد. به گونهای که میتواند عاملی مهم در تمایز سازمانها و افراد باشد. وارن بافت میگوید: "به نظر میرسد که در آدمی ویژگیهایی هست که خود را بیش از حد نیاز درگیر چالشهای فرسایشی میکند. آیا تا به حال شده که ساعتها و بلکه روزها را صرف انجام پروژهای کنید که میدانید در حالت عادی کمتر از نیم ساعت زمان میبرد؟ هر چند که میگویند ترک عادت موجب مرض است، اما باید زنجیر عادتهای ناپسند را درهم شکست. به قول وارن بافت عادتها بسیار سبکتر از آن چیزی هستند که حتی احساس شوند و در عین حال سنگینتر و محکمتر از آن هستند که به راحتی پاره شوند. در سنوسال من سخت بتوانم عادتهایم را تغییر بدهم، اما شما 20 سال بعد عادتهایی خواهید داشت که امروز تصمیم گرفتهاید داشته باشید."
- میوههای پائین درخت را برای چیدن انتخاب کنید:
"سنگ بزرگ نشانه نزدن است. من هرگز نمیتوانم از بالای حصاری 2 متری بپرم، بنابراین مانعی کوتاهتر را برای عبور انتخاب میکنم."
اگر سیبی در دم دستتان به درختی آویزان باشد، هرگز دست به دامان نردبان نمیشوید. بافت در سرمایهگذاری تابع چنین راهبردی است؛ او سرمایهگذاریهای بسیار پرخطر نمیکند چون به آن نیاز ندارد. شرکتهای خوب برای او سودآوری میکنند، اما شرکتهای استثنائی سودی استثنائی برای او تولید میکنند. هرچند ادبیات کسبوکار آمیخته با ریسک و خطرکردن است، اما ریسک باید حسابشده باشد و از آن نتیجهای قابل توجه حاصل شود.
- هرچه سادهتر بهتر
"دانشکدههای کسبوکار ارزش بیشتری برای رفتارهای پیچیده قائلند، اما سادهرفتاری و سادهکرداری به طور حتم اثرگذارتر است."
بعضی از صاحبان کسبوکار ساعتها در روز کار میکنند و هزاران صفحه از گزارشات مختلف تحلیل بازار را میخوانند و اینگونه کار خود را سخت و طاقتفرسا میکنند. هرچند پیچیدگی در کوتاهمدت منافعی به بار میآورد، اما تمایز افرادی نظیر وارن بافت همین است که در میان هیاهو با سادگی کار خود را به پیش میبرند. وارن بافت اصلی ساده در سرمایهگذاری دارد:" گذشته را ببین و آینده را دریاب".
به این معنا که او برای سرمایهگذاری دست روی شرکتهایی میگذارد که گذشتهای قابلتوجه دارند و آیندهای روشن. به عبارتی او در تجارت خود تنها تکیه بر یک چیز دارد و آن عقل سلیم است. وارن بافت 2 قانون ساده دارد:
1) هرگز پولی را از دست نده
2) هرگز قانون اول را از یاد نبر